De feestdag van het Ontslapen van de Moeder Gods is 15 augustus
Over de dood en ten hemelopneming van Maria vinden we niets in de Bijbel. Bij het concilie van Efese (431) kreeg Maria de eretitel van Theotokos, dit is: “ Moeder van God”. Vanaf dat moment leeft de verering van Maria op in de oosterse en westerse kerk.
Zogenaamde apocriefe geschriften beschrijven in de 5e eeuw het sterven en de ten hemelopneming van Maria. Zoals van de (pseudo) Johannes de theoloog en van de (pseudo) Miletus van Sardes. In de 8e eeuw schrijven Andreas van Kreta en Johannes van Damascus uitvoerig over het ontslapen van Maria en deze auteurs genieten in de oosters orthodoxe kerk een groot aanzien. Deze verhalen weerspiegelen het geloof zoals dat onder de gelovigen leefde en dat door de kerk van oost en west als authentiek erkend is.
In de Rooms-katholiek kerk is de ten hemelopneming van Maria in 1950 door Paus Pius XII tot dogma verklaard. De oosters-orthodoxe kerken kennen dit als dogma weliswaar niet, maar zij vieren het feest van Maria’s ontslapen op 15 augustus als de laatste in de rij van de twaalf belangrijkste feesten. De eerste is de geboorte van Maria op 8 september. Op iconen wordt het ontslapen van Maria steeds op dezelfde manier uitgebeeld. Het Ontslapen van de Moeder Gods (de dood van Maria) is niet zozeer een droevige gebeurtenis, maar een feest van hoop. De gestorvene is immers overgegaan naar een ander, beter leven.
De gestorvene ligt uitgestrekt op een baar, die met een rood kleed is bedekt. Rondom de baar zijn de apostelen afgebeeld. Zij zijn ijlings vanuit de hele wereld toegesneld. Zij huilen niet, maar sommigen maken wel een gebaar van droefheid. Petrus en Paulus staan respectievelijk links en rechts vooraan. Petrus zwaait met het wierookvat.
Christus is in een mandorla, een amandelvormige cirkel, omgeven door engelen uit de hemel neergedaald en staat achter de baar. In zijn armen houdt hij de ziel van zijn Moeder, voorgesteld als een klein ingebakerd poppetje. Hij zal haar meenemen naar de hemel. Achteraan zijn links en rechts ook twee bisschoppen afgebeeld ( in wit gewaad met kruisen). De linker zou de heilige Hiërothos kunnen zijn, die de uitvaartdienst van Maria zou hebben geleid. De bisschop aan de rechter zijde is mogelijk de reeds genoemde bisschop Andreas van Kreta die een belangrijke rol heeft gespeeld in de Marialeer. Volgens de legende zijn de vrouwen links en rechts achteraan vriendinnen van de Moeder Gods, aan wie zij haar kleed na haar dood had beloofd.
Hieronder treft u een door pastor Paul Brenninkmeijer geschreven gedicht.
Maria’s ontslapen
Daar ligt zij op haar sterfbed neer
de ogen dicht, zij ademt nauwelijks meer
apostelen zijn van uit de hele wereld
ijlings toegesneld.
Dan verschijnt haar Zoon
door engelen omgeven
en heeft haar ziel zo wonderschoon
ten hemel opgeheven.
Als de moeder van het Leven
is zij door Zijn goddelijke macht
overgebracht
van de dood naar het leven.
Zij is voor ons het toonbeeld
van menselijke onbedorvenheid
zij gaf zich onverdeeld
in overgave en bereidheid.