Tijdens het jubileumjaar van Vastenaktie staat één projectland centraal, Malawi. Het jubileumproject daar, dat gericht is op het aanpassen van de lokale bevolking in Malawi aan de klimaatveranderingen, past zeer goed bij ons thema, Behoud Van de Schepping. Bijna alle MOV – groepen van de parochie HH. Twaalf Apostelen hebben voor dit project gekozen.
De vijftigste Vastenaktie gaat over boerengezinnen en gemeenschappen in Malawi en de manier waarop zij met landbouw niet alleen voorzien in hun eigen behoefte aan voedsel, maar vooral ook een bron van inkomsten ontwikkelen.
Op de achtergrond speelt de problematiek van het veranderende klimaat als een factor die deze mensen bedreigt in hun bestaan en in hun streven naar een betere toekomst.
Als we ze niet helpen om zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden, dan is een duurzame verbetering van hun leven niet mogelijk. De Vastenaktie 2010 benadert de problematiek van klimaatverandering nadrukkelijk niet als een thema over natuur en milieu, maar als een kwestie die gaat over mensen: klimaatverandering raakt ons allemaal, maar niet allemaal gelijk.
CADECOM (Catholic Development Commission) is de katholieke commissie voor noodhulp en ontwikkeling. Dit is de ontwikkelingstak van de katholieke kerk in het Afrikaanse land. Vastenaktie richt zich speciaal op de situatie in het noordelijke bisdom Mzuzu met een inwonertal van 2,7 miljoen. De grotendeels christelijke bevolking van het diocees telt een kleine half miljoen katholieken (17,8 procent).
Het bisdom kampt als gevolg van de klimaatverandering met grote weersverschillen: er heerst extreme droogte, maar aan de andere kant is er soms hevige neerslag die leidt tot overstromingen. Dit heeft allerlei negatieve gevolgen voor de levensomstandigheden van de bevolking. Cadecom ondersteunt gemeenschappen bij het opzetten van structurele, kleinschalige initiatieven om hun bestaan te verbeteren, door bijvoorbeeld het krijgen van toegang tot de markt voor hun producten. Ze hebben Disaster Risk Reduction projecten waarmee ze de lokale bevolking voorbereiden op eventuele rampen.
Disaster Risk Reduction
Disaster Risk Reduction (DRR) is de naam voor alle activiteiten die er op gericht zijn om de gevolgen van rampen te beperken. Het beperken van huizenbouw in gebieden die vaak overstromen bijvoorbeeld, is een activiteit die onder DRR valt; of het bouwen van scholen die trillingen van aardbevingen goed doorstaan. Initiatieven gericht op DRR zijn gericht op het verminderen van rampen (zoals bijvoorbeeld dijken tegen overstromingen en irrigatiekanalen tegen droogte). Maar daarnaast ook op het trainen van de lokale gemeenschappen wat ze voorafgaande en tijdens een ramp kunnen doen. (Bijvoorbeeld een voedsel en watervoorraad aanleggen voor meerdere dagen.) Door mensen te trainen kunnen ze direct zich aanpassen aan de gevolgen van de ramp en zo de schade beperken. DRR initiatieven zijn gericht op humanitaire hulp, ontwikkelingshulp, risicomanagement, klimaatsverandering en voorbereiding op noodsituaties.
Welk verschil maakt Cadecom?
Voorheen werkte ieder gezin voor zichzelf, ze gingen ook naar verschillende opkopers van hun surplusproductie. Ze lieten zoiets niet in vertrouwen aan anderen over. De trainingen van Cadecom in de gemeenschappen leiden eerst en vooral tot onderling vertrouwen. Mensen laten het nu wel aan elkaar over. Er is vertrouwen gegroeid dat je via je groep goederen kunt herverdelen, dat je de ene keer aan de gevende en een volgende keer aan de ontvangende kant staat.
Het project
De aanpak van Cadecom begint met organisatie en scholing. Voordat de concrete, productieve activiteiten van start gaan, krijgen de groepsleden trainingen over nieuwe akkerbouw- en veeteelttechnieken. Daar horen ook uitwisselingsbezoeken bij aan projecten in andere parochies die al ervaring hebben opgedaan. Eén van de aandachtspunten in de scholing is de verhouding tussen vrouwen en mannen. Die is heel traditioneel. Vrouwen doen het zware werk op het veld, mannen verkopen de producten en gaan dan dikwijls met het geld strijken. Een ander thema is HIV/aids en de zorg voor patiënten en aidswezen, bijvoorbeeld door een geit of zaaigoed te schenken aan de pleegouders.
Landbouw en voedsel
Droogte is een groot probleem. Geen wonder, want landschappelijk, qua ligging en klimatologisch hoort het tot een probleemgebied. Het regent minder dan vroeger, het regenseizoen begint goed maar houdt veel te vroeg op. Door irrigatie en de bouw van dammen wil men het waterniveau op peil krijgen. Met het water uit meren willen ze de collectieve akkers met gieters of misschien zelfs een trappomp gaan irrigeren die ze al hebben aangelegd. Landeigendom is geen zorg, er is genoeg beschikbaar. Ook planten ze duizend bomen langs de oevers om verdergaande erosie tegen te gaan. In sommige droge delen wordt zelfs groenten geplant in grote plastic zakken om zo doelmatig mogelijk gebruik te maken van het schaarse water.
Ons handelen
Dat onze bijdrage en handelen, tijdens de vastentijd, een begin mag zijn van wezenlijke verandering en ommekeer. Een toekomst waar gerechtigheid mag groeien door elkaar te zien als medemensen waar we ook leven op onze aarde.
In het weekend van 13/14 maart as. zullen wij in alle vieringen, van de parochie HH. Twaalf Apostelen, aandacht vragen voor dit project en onze manier van leven.
Namens het Pastoraal Team, Wil Matti, pastor