door: Wil Matti, pastoraal werker
Wie zijn geschiedenis niet kent vaart als het ware in het donker en is overgeleverd aan de mode van het moment en aan de waan van de dag.
In het Nieuwe Testament wordt het woord diakonia (dienst) heel breed gebruikt voor alle dienstwerk binnen de Kerk. Het uitgangspunt ligt in het leven van Jezus Christus: zijn leven in daad en woord als diaconie: niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen. Diaconie krijgt al snel meer concrete betekenissen, bijvoorbeeld de collectes voor arme christelijke gemeenten en de zorg voor armen, wedu¬wen en wezen. Daarvoor worden diakens gewijd (zie Handelingen 6,1-7). Deze diakens blijken later ook volop geloofsverkondigers te zijn.
Als er bisschoppen komen, krijgt het dienstwerk voor de armen een belangrijke plaats. Als vader der armen zorgde de bisschop voor een goede diaconale organisatie. Als advocaat van de armen kwam hij voor hen op. Als opzichter van het kerkelijk bezit was hij beheerder van het erfdeel van de ar¬men: het vierde deel van het kerkelijk bezit dat aan armen ten goede moest komen. Bij de uitvoering van al deze taken werd de bisschop bijgestaan door het college van diakens.
Uit verhalen en schilderijen van de Middeleeuwen kennen we de zeven werken van barmhartigheid. Zes daarvan gaan terug op Jesaja 58 en Matteüs 25: die honger heeft te eten geven, die dorst heeft te drinken geven, vreem¬delingen opnemen, naakten kleden, zieken en gevangenen bezoeken. In 1207 heeft Paus Innocentius III daar, in navolging van de joodse traditie, als zevende aan toegevoegd: de doden begraven (Tobit 1,17-18). Meer recent wordt soms als achtste werk gezien: vrede stichten. Dat verwijst naar de zaligsprekingen in Matteüs 5.9.
Met al deze acht werken van barmhartigheid zijn de parochies van het Parochieverband Graafschap Zutphen in meer of mindere mate werkzaam: Een grote groep vrijwilligers bekommeren zich om zieken, alleenstaanden of eenzamen te bezoeken.
De activiteiten van Missie, Ontwikkeling en Vrede (MOV) geven een sterkte impuls aan de verbetering van de levenskansen van armen (kleinschalig) waar ook ter wereld. De PCI – besturen (Parochiële Caritas Instelling) doen dit op plaatselijk niveau.
Een groep toegeruste parochianen/vrijwilligers gaan voor bij uitvaarten. Misschien herinnert u zich nog dat op 26 januari 2008 veertien toegeruste parochianen/vrijwilligers de zending hebben ontvangen om voor te gaan bij uitvaarten. Hierbij kwamen eveneens de vier toegeruste parochianen/vrijwilligers van de parochie St. Joseph te Lochem, die al voorgingen bij uitvaarten.
Het lijkt ons goed om eens terug te kijken hoe dit in de praktijk verloopt. Na een voorzichtige start blijkt dat er, door het Pastoraal Team, steeds meer een beroep gedaan wordt op deze vrijwilligers. Om dit heel concreet te maken de volgende cijfers: vanaf 1 januari 2009 t/m de eerste week van de maand mei 2009 (week 19) zijn er in ons parochieverband 70 uitvaarten geweest. Van deze 70 uitvaarten werden er 44 gedaan door de pastores en 26 door vrijwilligers en anderen. Dat wil zeggen dat meer dan 1/3 van de uitvaarten inmiddels door de vrijwilligers worden verzorgd.
Als pastores ervaren wij dit als een goede ontwikkeling. We horen hierover ook goede berichten vanuit het parochieverband en van de betrokken families. Het aantal uitvaarten in de eerste vier maanden van dit jaar ligt bijzonder hoog en zonder de ondersteuning van deze vrijwilligers was het niet goed gegaan. Dan was het pastoraat vastgelopen.
Tot nu toe doen de vrijwilligers de uitvaarten in de parochies waar zij ook parochiaan zijn. Er dringt zich nu een nieuwe vraag op: ‘Om als vrijwilliger ook in een andere parochie van het parochieverband voor te gaan bij uitvaarten’. Zo zie je maar, dat er elke keer weer een stapje gezet moet worden om de kwaliteit van het werk, en in het bijzonder bij uitvaarten, te kunnen blijven handhaven. Deze tijd vraagt bij uitvaarten om een toenemende aandacht voor het individuele. Die ontwikkelingen vragen om meer tijd en aandacht. Zo blijft diaconie een steun voor ons allen en in het bijzonder voor hen die op en een of andere manier in een afhankelijkheidssituatie verkeren.
Namens het Pastoraal Team, Wil Matti, pastor.