In Apeldoorn vond zondag 17 oktober de Eucharistieviering plaats waarmee het synodale proces in het Aartsbisdom Utrecht officieel van start ging. “Vorige week zondag heeft paus Franciscus te Rome het eerste mondiale synodale proces in de kerkgeschiedenis geopend,” zo vertelde kardinaal Eijk in zijn openingswoord. “Het is een consultatieronde op wereldniveau.”
Fases
De Utrechtse aartsbisschop vervolgde: “De eerste fase speelt zich af in de bisdommen tussen deze maand oktober en april 2022. Deze fase begint in de bisdommen vandaag. Vanaf de herfst van 2022 tot en met maart 2023 vindt de tweede, continentale fase plaats. Hiervoor wordt een werkdocument opgesteld dat gebaseerd is op de resultaten van de consultatieronde in de bisdommen. De resultaten van de continentale consultatieronde leveren de ingrediënten voor het werkdocument van de afsluitende Bisschoppensynode in oktober 2023 te Rome.”
Het synodale proces is niet zomaar een peiling naar diverse meningen en ideeën,” zo stelde kardinaal Eijk. “Het gaat erom een gezamenlijke weg te vinden, waarlangs de Kerk in het huidige tijdsbestek en in de bestaande cultuur haar missie kan vervullen. En die missie is geen andere dan die zij vanaf haar begin alle eeuwen door heeft gehad: Christus en zijn Evangelie te verkondigen. Vandaag bidden wij in het bijzonder om de verlichting door de Heilige Geest bij het doorlopen van dit synodale proces. Hij is de ‘Helper’ die Jezus ons in het Evangelie heeft beloofd en met Pinksteren aan zijn Kerk gegeven heeft. We bidden dat we, geleid door de Heilige Geest, in gesprek met elkaar die gezamenlijke weg kunnen vinden.”
Thema’s
Vanuit Rome is voor het synodale proces een lijst met tien thema’s aangereikt, waaruit keuzes kunnen worden gemaakt, zo memoreerde kardinaal Eijk in zijn preek. “Onze Bisschoppenconferentie stelt een drietal thema’s van deze lijst centraal voor de eerste fase van het synodale proces in de Nederlandse bisdommen: vieren, medeverantwoordelijkheid voor de missie en dialoog in Kerk en samenleving. Deze keuze is ingegeven door de zorg voor de evangelisatie of re-evangelisatie van onze streken.”
Volgens kardinaal Eijk is het zaak “dat we samen nadenken over de gezamenlijke weg die we bewandelen om Christus en Zijn Evangelie zo vruchtbaar mogelijk te verkondigen. De thema’s vieren, missie en dialoog met de samenleving staan in dit teken. In het vieren worden we in ons geloof en in ons leven als volgeling van Christus gevoed door het horen van Gods Woord en het ontvangen van de sacramenten. Missie betekent dat we ons geloof ook openlijk uitdragen. En om dat te kunnen doen, zullen we ook de dialoog met de samenleving moeten blijven aangaan.”
Bij het bespreken van deze thema’s zijn drie begrippen van belang, aldus kardinaal Eijk: communio, participatio en missio – de drie kernwoorden uit het thema van de Bisschoppensynode. Kardinaal Eijk: “Communio betekent gemeenschap, zowel met God als met elkaar. Participatie houdt in dat we actief deelnemen aan die gemeenschap om ons aandeel te leveren in de missio, de missie oftewel de evangelisatie. […] In deze Eucharistieviering bidden we in het bijzonder om de bijstand van de Heilige Geest bij het synodale proces: dat de Heilige Geest ons brengt tot de gezamenlijke weg van onze vriendschap met Jezus, de maatstaf van de waarheid in eigen persoon. En dat de Heilige Geest ons, in ons onderlinge gesprek, in al deze consultaties, de gezamenlijke weg wijst die we moeten bewandelen om anderen tot de vriendschap met Jezus te brengen.”
De pastorale teams en de parochiebesturen in het Aartsbisdom Utrecht hebben op 18 oktober een brief ontvangen van kardinaal Eijk. Daarin schrijft hij onder meer: “Nadat op 6 oktober het Metropolitaan Kapittel van het Aartsbisdom Utrecht is gehoord inzake de wijze waarop de diocesane voorbereidingsfase van de Bisschoppensynode vorm en inhoud dient te krijgen, zal op 26 oktober de Priesterraad hieromtrent worden gehoord.” Kort daarna zullen de pastorale teams en de parochiebesturen worden geïnformeerd over hoe de parochies in het aartsbisdom worden betrokken bij het synodaal proces en over de wijze van verslaglegging daarvan.
Sidorus van Sevilla
Het gebed ‘Wij staan voor U, Heilige Geest’ (‘Adsumus Sancte Spiritus’) is een oud gebed. Het wordt toegeschreven aan de heilige Isidorus van Sevilla (560 – 636) en is in de loop van de eeuwen vaak gebeden bij kerkelijke bijeenkomsten zoals synodes. Elke sessie van het Tweede Vaticaans Concilie begon met het gebed tot de Heilige Geest. Het Secretariaat van de Bisschoppensynode reikt het in vereenvoudigde vorm aan, zodat het goed bruikbaar is voor groepen en liturgische samenkomsten.
De ‘diocesane fase’ van gebed en gesprek in bisdommen wereldwijd begint op 17 oktober 2021 en wordt op verzoek van het Secretariaat van de Bisschoppensynode in april 2022 afgerond. Daarna volgt een bespreking op continentaal niveau (najaar 2022 – voorjaar 2023), waarna in oktober 2023 de bisschoppensynode in Rome plaatsvindt.
“Wij staan voor U, Heilige Geest”
Wij staan voor U, Heilige Geest,
terwijl wij bijeenkomen in uw naam.
U alleen hebben wij om ons te geleiden,
maak dat U thuis bent in ons hart;
leer ons de weg die wij moeten volgen
en hoe wij deze moeten gaan.
Wij zijn zwakke mensen en zondaars;
laat niet toe dat wij de wanorde bevorderen.
Laat onwetendheid ons niet op de verkeerde weg brengen,
noch partijdigheid ons handelen beïnvloeden.
Maak dat wij in U onze eenheid vinden,
opdat wij samen kunnen gaan naar het eeuwige leven
en ons niet verwijderen van de weg van de waarheid
en van wat juist is.
Dat alles vragen wij U,
die overal en in iedere tijd werkzaam bent,
in de gemeenschap van de Vader en de Zoon,
in de eeuwen der eeuwen.
Amen.
Bron: 12Apostelen.nl