Ontmoet Theo ten Bruin

Geloven is werken

Het was Pastoor Grondhuis die zei: ‘Je moet van je geloof werk maken’.  Aan de vooravond van het vertrek naar zijn jeugdvriend Don Henry Veldkamp in Albanië ben ik op bezoek bij Theo ten Bruin in Harfsen. Hij is een gelovige man en vervult zijn roeping als diaken binnen de parochie HH.12Apostelen.
Het geloof komt je niet aanwaaien, daar moet je iets voor willen doen. Theo vertelt over zijn verbondenheid met God, over het Geloof . Hoe hij het Geloof dagelijks onderhoudt om contact te kunnen blijven houden met de Heilige Geest. Een inspirerend mens die kleur geeft aan zijn Leven en kleur geeft aan het Zijn.

De ziel van onze kerk wordt gevormd door mooie en bijzondere mensen, die ieder op zich zo verweven zijn met onze kerk dat ze er om zo te zeggen de levende stenen van zijn. In de rubriek Ontmoet maakt u kennis met een persoon uit onze geloofsgemeenschap Onze Lieve Vrouw Tenhemelopneming. Wat verbindt hen met Joppe en wat doet het geloof met hen. Vervolgens wordt hen gevraagd het stokje aan een ander door te geven en dat gebaar verbindt ons met elkaar.

Wie ben je?

Moeilijke vraag hoor. Ik ben man, echtgenoot, vader, diaken en topleraar.  Zo voel ik me ook. Ik identificeer me met het leraarschap na 33 jaar lesgeven en met het gewijde ambt van de kerk, diaken.  Ik ben geboren op 27 december 1950 en een kind van God door de doop. Ik voel me zeer verbonden met God, de Vader en Jezus Christus is mijn grote voorbeeld. Zover het kan wil ik Hem volgen. Ik kan het niet scheiden, alles is één. Mijn inspiratie van de Heilige Geest, die mij daadwerkelijk help, vooral als ik ’t heb over mijn werk.

Hoe ervaar je dat?
Ik ervaar dat in het preken zelf.  Bijvoorbeeld, bij aanvang van de viering maak ik het kruis teken en vraag ik ‘Kom tot mijn tong’ en ik voel tijdens het preken dat ik geholpen word, ook al heb ik het van A tot Z opgeschreven. Ik kan de tekst loslaten en de Heilige Geest doet de rest. Ik voel gewoon, dat ik meega met the flow. Ik luister het wel eens na, wat heb ik allemaal gezegd en dan ben ik verwonderd. Ik wordt gedragen. Zo bezoek ik ook mensen, puur op mijn intuïtie.

Hoe onderhoud je Geloof?
Theo vertelt hoe hij zijn geloof onderhoudt aan de hand van drie activiteiten.

1. Het Gebed Ik ben een gewoon mens. Het komt bij mij voor dat ik geen zin heb om te bidden, maar ik wil me dan toch houden aan de gebeden van het Getijdengebed; het morgen- en avond gebed. Het gebed zorgt er voor dat God bij je blijft en dat je geholpen wordt. In een van de gebeden staat: ‘God, laat de Heilige geest in mij blijven, opdat ik tot U kan bidden’.
2. Dagelijks bezig willen zijn met God Niet alleen in het gebed, maar alle dingen om me heen willen zien als een geschenk van God; de planten, een spontane gift om mee te nemen naar Albanië, de natuur en mensen om me heen. De dingen die onder ons komen zijn zegeningen. Ook als ik op vakantie ga kan ik het bidden niet loskoppelen. Het is een deel van het leven. Maar ook activiteiten als destijds; het poetsen in de kerk is hier een onderdeel van. Het met elkaar optrekken, bij de groep horen en elkaar waarderen, is waardevol.
3. Studeren Het werk wat ik doe. Het lezen van de drie lezingen op de dagen van de week en op de zondagen, de teksten overwegen en het dan proberen te vertalen in gewone woorden tot het maken van een overweging.

Hoe vind je de rust om dit alles te doen ? Het is altijd een gevecht. Mensen denken dat ik rustig ben, maar ik ben een onrustig mens. Bijvoorbeeld bij het avondgebed zeg ik tegen mezelf, ‘Nou Theo, het is tijd, wat denk je ervan?’, omdat de gelovige bevlogenheid soms ook wel eens wat minder is. En na afloop voel ik me beloond in de rust die ik ondervind.

Zou je willen vertellen hoe de roeping tot diaken is ontstaan?
In 1997 is Theo met gezin in Harfsen gaan wonen en Theo moet er bij lachen als hij het zegt, want er duikt een oude herinnering op. Hij vertelt dat hij op zondag met zijn racefiets er op uit trok en zo kwam hij ook door Harfsen fietsen. De plaats trok hem en het lag dicht bij het mooie Joppe waar hij meer ging kerken. Later werd het op de dinsdag- en donderdagmorgen en ook op zondag ging Theo naar de Heilige Mis waar pastoor Grondhuis voorging.  Theo moest er gewoon zijn en ging met steeds meer liefde naar de kerk, ook door de week om van daaruit naar zijn werk te gaan.

De gewaarwording om meer met mijn geloof te willen gaan doen, heb ik in Joppe ervaren. Ik voelde me ontroert tijdens een heilige Mis en ik weet nog waar ik zat. Ik voelde het roepen door God; je moet actief worden in de kerk. En zoals Paulus het ook zegt, het laat mij niet meer met rust. Ik ben geroepen door God en dat maakte me soms ook onrustig.

Door deze ervaring kwamen de gesprekken met pastoor Grondhuis op gang en daar lag al snel de vraag ‘Wat ik zou kunnen gaan doen’. Ik begon eerst in de schoonmaakploeg en naarmate de gesprekken met de pastoor vorderden werd ik lector, ook op de dinsdag en donderdagmorgen. En later hielp ik de pastoor op het priesterkoor. Het was pastoor Grondhuis, die zei,  ‘je moet van je geloof werk maken’.  Hij ging ook zoeken en uiteindelijk, ook na een gesprek met iemand van het Aartsbisdom ben ik in 2004 naar de Fontys Hogeschool in Hengelo gegaan voor de studie Theologie, waar ik diverse modules heb behaald. Ik was in het onderwijs ook Godsdienstleraar. In 2006 ben ik gestart met de diakenopleiding in Utrecht na de Admissio (d.w.z. opname tot de diakenopleiding). Op 21 november 2009 heb ik mijn diakenwijding van Kardinaal Eijk mogen ontvangen in een mooie, volle kerk met twee andere studenten te Utrecht. Dat is dit jaar 8 jaar geleden. Mijn roeping is in Joppe ontstaan. Hier voelde ik me altijd en nog thuis.

Gezin
Op 29 december 1972 is Theo met Maria Klein Tank getrouwd en dit jaar hopen zij hun 45-jarig huwelijk te vieren. Ze hebben vier kinderen: Anne, Ezra, Emanuel en Sarah en drie kleinkinderen en twee zijn er op komst. Als het goed verloopt (en daar bidt Theo elke dag voor) hebben zij straks vijf prachtige kleinkinderen.

Hobby’s
Theo mag graag dienstbaar zijn, mensen helpen. Hij wandelt graag, studeren vindt hij fijn en autorijden vindt hij echt heerlijk. En Maria, die net thuis is van de sport vult aan; ik hoop dat Theo nog eens een keer een kinderboek schrijft. Hij kan zo prachtig uit ’t hoofd vertellen en mooi tekenen en schilderen. Theo bevestigt dat hij er soms naar verlangt om in alle rust te schrijven en te tekenen.  Er ontstaat een discussie tussen Theo en Maria. Tot slot zegt Theo: ‘Het is jammer dat ik er nog niet aan toe kom’.

Wat is je rol binnen de geloofsgemeenschap?
Mijn rol is nu verspreid over de parochie en daar is Joppe onderdeel van. Ik ben lid van de geloofsgemeenschap Joppe en door mijn diaken-zijn ga ik ook voor in Joppe en breng ik de communie bij de mensen thuis en bezoek ik mensen. Joppe blijft mijn thuishaven. Kom ik er langs dan ga ik altijd even naar binnen, even de kerk ruiken. Joppe heeft namelijk een heel speciale geur. Ik steek bij Maria een kaarsje op en bid even bij het Heilig Sacrament. Mijn wens is dat ik er ongevraagd binnen kan komen om te bidden met mijn getijdenboek.

Heb je een wens of tip voor de geloofsgemeenschap?
Theo zou graag maandelijks een Vesper en een Aanbidding willen zien in Joppe. Hij zou wel eens willen weten of er behoefte aan is.

Welke lied, gebed of psalm vind je mooi?
Theo staat op om een boek te pakken. Het is het Getijdenboek. Op vrijdagmorgen wordt speciaal Psalm 51 , Berouw en Vertrouwen gebeden en daarin staat een hele mooie zin. Sprenkel mij met hysop dat ik rein word, was mij dat ik witter wordt dan sneeuw. Dat is mijn verlangen en dat voor ieder mens. Ja, en sneeuw is al zo wit!

Wat betekent het ?
Dat je gereinigd wordt van je zonden.  Je toont berouw, hebt spijt van de dingen die je niet goed gedaan hebt. Neem de heilige Geest niet van mij weg; is Hij weg, dan moet ik stoppen. Op grond hiervan kan ik verder met het werk. Ook gebroken mensen kunnen heel zijn.

Zou jij de levensles met ons willen delen ?
Neem rust en aandacht voor je medemens en neem de tijd om te luisteren. Schroom nooit en kom er voor uit dat je een gelovig mens bent. Ik was gisteren in Amsterdam om mijn dochter Anne en haar man gedag te zeggen in verband met mijn reis naar Albanië. Anne is (wellicht?) geen gelovig mens en toch vraag ik haar voor mij te bidden dat ik goed terug mag komen. En zeg ik, je mag ook een kaarsje aansteken. Ik steek mijn geloof niet onder stoelen of banken. Wees open, ook al is het niet makkelijk om er over te spreken. Kom er gewoon voor uit. Als men bijvoorbeeld de paus belachelijk zou maken, dan kan ik dat natuurlijk niet over me heen laten gaan. Ik heb er zelf veel van geleerd en mensen gaan open. Ook zij komen met vragen en dan heb je een gesprek.

Je vertelt dat je maandag naar Albanië gaat. Wat is de reden van de reis?
Ik ga er heen om mijn jeugdvriend Don Henry Veldkamp te ontmoeten. Dat doe ik één keer per jaar. Samen trekken we de komende drie weken op. Hij is er pastoor en secretaris van de Aartsbisschop van Tirana-Durrës. Ik ervaar daar puur het geloof in de vorm van ontmoetingen, Eucharistie, Aanbidding, de zusters, ja eigenlijk de gehele gelovige situatie daar. Het moedigt mij aan in mijn geloof, temeer omdat de mensen leven in het Geloof. Ik heb daar ook geen verantwoordelijkheid, maar ik breng mezelf en ik mag er zijn en wat mee brengen, zoals kleding, sjaals, en geld. Ik haal er een stukje bemoediging.

Hoe kijk je tegen de dood aan? Ben je er bang voor?
Het is voor mij een overstap van hier naar daar! Want het eeuwig leven begint al bij de conceptie. Ik ben mijn hele leven ook wel bezig met de dood. Nu ik 66 ben, groeit het besef ik meer en meer dat het leven hier tijdelijk is. Wat ik zie bij stervenden is soms niet mooi. Wat wel mooi is, is de ontmoeting met de ernstig zieken, de familie, de schoonheid van het samenzijn in God in het brengen van de Ziekenzegen. Dan besef je dat God toch dichtbij is, de rust die Hij brengt, ook voor de familie en zelfs ook bij niet-gelovigen. Ik hoop dat ik het goed kan doorstaan. Dat ik Christus aan het kruis kan volgen. Er staat geschreven “Wie mijn volgeling wil zijn, moet mij volgen en zijn kruis nemen.” Ik geloof in het Paasmysterie en het opstaan uit de doden. We moeten ook niet in de kerststal blijven hangen, want waar het werkelijk om gaat is het Passfeest. Ook Paulus zegt het. Dit Paasmysterie hoeven we niet altijd te doorgronden. Net als de Hostie, waar Jezus in aanwezig is. Het is niet te bevatten, dat is geloven. Dat is ook prettig van het R.K.-Geloof. Het is een mysterie en we hoeven God niet altijd wetenschappelijk te analyseren. Wat we steeds weer mogen doen is God dankbaar zijn!

Wil je tot slot nog wat zeggen?
Pastoor Grondhuis zei: ‘Je moet van je geloof werk maken’. Geloven is werken. Het komt je niet aanwaaien. Als ik een preek niet voorbereid, zijn er geen woorden. Ik zou mensen op het hart willen drukken, laat het geloof in je werken, in jezelf en via jou naar de ander! In alle gelovigen, gedoopten, zij die de Heilige Communie en Vormsel hebben ontvangen werkt de Heilige Geest. Het is een uitdaging om er werk van te maken. Wees met blijdschap een zichtbare gelovige! Een niet-gelovige moet bij jou kunnen zien en ervaren wat het geloof in God bij mensen doet.

Aan wie zou je het stokje willen doorgeven?
Wat is het mooi dat onze dirigent Piet Klein Rouweler heeft toegezegd naar voren te willen komen. Hij is degene die de vieringen in onze kerk telkens weer prachtig weet op te tillen tot een niveau van geloven en bidden in Christus. Dank Piet!